نکاتی چند درمورد روشهای صحیح مطالعه

بارها شنیده ایم که دانش اموز یا دانشجویی می گوید:

(دیگر حال وحوصله خواندن این کتاب را ندارم) یا (آنقدر این کتاب خسته شده ام که قابل گفتن نیست)و یا (هرچقدر میخوانم مثل اینکه کمتر یاد می گیریم) ویا (10بار خواندم و تکرار کردم ولی باز هم یاد نگرفتم) به راستی مشکل چیست؟ آیا برای یادگیری درس واقعا باید 10بار کتاب را خواند؟ آیا باید دروس خود را پشت سر هم مرور کرد؟

و آیا باید دهها بار درس را تکرار کرد تا یاد گرفت؟ مطمئنا اگر چنین باشد ، مطالعه کاری سخت و طاقت فرسا است اما واقعیت چیزی دیگر است. واقعیت آن است که این گروه از فراگیران ، روش صحیح مطالعه را نمیدانند و متاسفانه در مدرسه و دانشگاه هم چیزی راجع به چگونه درس خواندن نمی آموزند. یادگیری و مطالعه، رابطه ای تنگاتنگ و مستقیم با یکدیگر دارند، تا جایی که می توان این دو را لازم و ملزوم یکدیگر دانست. برای اینکه میزان یادگیری افزایش یابد باید قبل از هرچیزی مطالعه ای فعال و پویا داشت.

شیوه صحیح مطالعه ، چهار مزیت عمده زیر را به دنبال دارد:

1-  زمان مطالعه را کاهش میدهد.

2-  میزان یادگیری را افزایش میدهد.

3-  مدت نگهداری مطالب در حافظه را طولانی تر می کند.

4-  بخاطر سپاری اطلاعات را آسانتر می سازد.

برای داشتن مطالعه ای فعال و پویا نوشن نکات مهم در حین خواندن خواندن ضروری است تا برای مرور مطالب ، دوباره کتاب را نخوانده و در زمانی کوتاه از روی یادداشتهای خود مطالب را مرور کرد.

یادداشت برداری ، بخشی مهم وحساس از مطالعه است که باید به آن توجهی خاص داشت. جون موفقیت شما را تا حد زیادی تضمین خواهد داد. خواندن بدون یادداشت برداری یک علت مهم فراموشی است.

شش روش مطالعه :

خواندن بدون نوشتن، خط کشیدن زیر نکات مهم حاشیه نویسی خلاصه نویسی کلید برداری خلاقیت و طرح شبکه ای مغز

1-  خواندن بدون نوشتن:  روش نادرست مطالعه است. مطالعه فرایندی فعال و پویا است و برای نیل به این هدف باید از تمام حواس خود برای درک صحیح مطالب را خواند باید در زمان مورد نیاز مطالب را بلند بلند ادا کرد و نکات مهم را یادداشت کرد تا هم با مطالب مورد مطالعه درگیر شده و حضوری فعال و همه جانبه در یادگیری داشت و هم در هنگام مورد نیاز ، خصوصا قبل از امتحان ، بتوان از روی نوشته ها مرور کرد و خیلی سریع مطالب مهم را مجددا به خاطر سپرد.

2-  خط کشیدن زیر نکات مهم:  این روش شاید نسبت به روش قبلی بهتر است ولی روش کاملی برای مطالعه نیست چرا که در این روش بعضی از افراد بجای آنکه تمرکز و توجه بروی یادگیری و درک مطالب داشته ذهنشان معطوف به خط کشیدن زیر نکات مهم میگردد. حداقل روش صحیح خط کشیدن زیر نکات مهم به صورت است که ابتدا مطالب را بخوانند و مفهوم را کاملا درک کنند و سپس زیر نکات مهم خط بکشند نه آنکه در کتاب بدنبال نکات مهم بگردند تا زیر آن را خط بکشند.

3-  حاشیه نویسی: در این روش نسبت به دو روش قبلی بهتر است ولی باز هم روشی کامل برای درک عمیق مطالب و خواندن کتب درسی نیست ولی میتواند برای یادگیری مطالبی که از اهمیتی چندان برخوردار نیستند مورد استفاده قرار گیرند.

4-  خلاصه نویسی: در این روش شما مطالب را میخوانید و آنچه را درک کرده اید به صورت خلاصه به روی دفتری یادداشت می کنید که این روش برای مطالعه مناسب است و از روشهای قبلی بهتر می باشد چرا که در این روش ابتدا مطالب را درک کرده سپس آنها را یادداشت می کنید اما بازهم بهترین روش برای خواندن نیست.

5-  کلید برداری:  کلید برداری روشی بسیار مناسب برای خواندن و نوشتن نکات مهم است ، در این روش شما بعد از درک مطلب ، بصورت کلیدی نکات مهم را یادداشت میکنید و در واقع کلمه کلیدی کوتاهترین ، راحتترین ، بهترین و پرمعنی ترین کلمه ای است که با دیدن آن ، مفهوم جمله تداعی شده و به خاطر آورده می شود.

6-   خلاقیت و طرح شبکه ای مغز: این روش بهترین شیوه برای یادگیری خصوصا فراگیری مطالب درسی است. در این روش شما مطالب را می خوانید بعد از درک حقیقی آنها نکات مهم را به زبان خودتان و به صورت کلیدی یادداشت میکنید و سپس کلمات کلیدی را بصورت شبکه ای مغز می نویسد (در واقع نوشته های خود را به بهترین شکل ممکن سازماندهی میکنید و نکات اصلی و فرعی را مشخص میکنید) تا در دفعات بعد به جای دوباره خوانی کتاب ، فقط به شبکه ای مراجعه کرده و یا دیدن کلمات کلیدی نوشته شده بروی طرح شبکه ای مغز ، آنها را خیلی سریع مرور کنید. این روش درصد موفقیت تحصیلی شما را تا حدود بسیار زیادی افزایش میدهد و درس خواندن را بسیار آسان می کند، و بازده مطالعه را افزایش می دهد.

شرایط مطالعه

((بکارگیری شرایط مطالعه یعنی بهره وری بیشتر از مطالعه))

شرایط مطالعه ، مواردی هستند که با دانستن ، بکارگیری و یا فراهم نمودن آنها، می توان مطالعه ای مفیدتر با بازدهی بالاتر و در واقع این شرایط به شما می آموزند که قبل از شروع مطالعه چه اصولی را به کار گیرد، در حین مطالعه چه مواردی را فراهم سازید و چگونه به اهداف مطالعاتی خود برسید و با داشتن آنها می توانید با آگاهی بیشتری درس خواندن را آغاز کنید و مطالعه ای فعالتر داشته باشید :

1-  آغاز درست : برای موفقیت در مطالعه ، باید درست آغاز کنید

2-  برنامه ریزی: یکی از عوامل اصلی موفقیت ، داشتن برنامه منظم است.

3-  نظم و ترتیب: اساسهر سازمانی به نظم آن بستگی دارد.

4-  حفظ آرامشک ارامش ضمیر ناخودآگاه را پویا و فعال میکند.

5-  استفاده صحیح از وقت: بنیامین فرانکلین ، ((آیا زندگی را دوست دارید؟ پس وقت را تلف نکنید زیرا زندگی از وقت تشکیل شده است.))

6-   سلامتی و تندرستی : عقل سالم در بدن سالم است.

7-  تغذیه مناسب: تغدیه صحیح نقش مهمی در سلامتی دارد.

8-  دوری از مشروبات الکلی : مصرف مشروبات الکلی موجب ضعف حافظه می شود.

9-  ورزش: ورزش کلید عمر طولانی است.

10-خواب کافی: خواب فراگیری و حافظه را تقویت می کند

11-درک مطلب : آنچه در حافظه بلند مدت باقی می ماند، یعنی مطالب است

چند توصیه مهم که باید فراگیران علم از آن مطلع باشند

1-  حداکثر زمانی که افراد می توانند فکر خود را بروی موضوعی متمرکز کنند بیش از  30 دقیقه نیست، یعنی باید سعی شود حدود 30 دقیقه بروی یک مطلب تمرکز  نمود و یا مطالعه داشت و حدود 10 الی 15 دقیقه استراحت نمود سپس مجددا با همین روال شروع به مطالعه کرد.

2-  پیش از مطالعه از صرف غذاهای چرب و سنگین خودداری کنید و چند ساعت پس از صرف غذا مطالعه نمائید چون پس از صرف غذای سنگین بیشتر جریان خون متوجه دستگاه گوارش میشود تا به هضم و جذب غذا کمک کند و لذا خونرسانی به مغز کاهش می یابدو از قدرت تفکر و تمرکز کاسته می شود. از مصرف الکل و دارو هم خودداری فرمائید همچنین غذاهای آردی مثل نان و قندی قدرت ادراک و تمرکز را کم می کند نوشابه های گازدار هم همینطور هستند.

3-  ذهن آدمی باهوش است اگر یادداشت بردارید خود را راحت از حفظ و بیاد سپاری مطالب میکند و نیز همزمان نمی توانید هم مطلبی را بنویسید و هم گوش دهید. پس در حین مطالعه یادداشت برداری نمائید.